تعلیق مجازات

تعلیق مجازات چیست و اثر آن در سابقه شخص چگونه است؟
یک تعریف ساده، یعنی وقتی شخصی مرتکب جرمی شده و تعقیب و تحقیق حکایت از اثبات انتساب جرم به او دارد اما به دلایلی که شرح داده خواهد شد، اجرای مجازات وی (تمام مجازات یا بخشی از آن) تحت شرایطی اجرا نشده و معلق می شود. این نهاد به اشخاص کمک می کند درصورت رعایت مواردی که برای آنها تعیین شده بخشی از مجازات یا تمام آن اجرا نگردد و در صورتیکه تمام مجازات معلق شود، دارای سوپیشینه نیز نشود.

اما تعلیق مجازات شامل چه کسانی می شود؟
- فقدان سوپیشینه موثر کیفری یکی از شرایط مهم تعلیق مجازات است.
(محکومیت کیفری موثر یعنی محکومیت به بیش از دو سال حبس یا شلاق حدی یا قصاص نفس یا قصاص عضو.)
- وجود جهات مخففه مجازات مانند گذشت شاکی و یا مدعی خصوصی، وضعیت خاص متهم از لحاظ سن و جنس و سوابق او، شرایطی که تحت تاثیر آن مرتکب جرم شده یا بعبارتی در ارتکاب جرم او موثر واقع شده مانند اضطرار شدید مرتکب و یا انگیزه شرافتمندانه یا حرکات تحریک آمیز شاکی، کمک متهم به کشف جرم قبل از تعقیب و همچنین شناسایی شرکا و معاونین جرم، کمک و تلاش برای جبران خسارات ناشی از جرم، احراز پشیمانی و ندامت متهم و اصلاح او در صورت عدم اجرای مجازات از نظر قاضی

چه جرایمی قابل تعلیق هستند؟
برای اینکه بدانیم چه جرایمی می توانند مشمول تعلیق مجازات باشند ابتدا باید بدانیم این نهاد شامل جرایمی که مجازات آنها از سوی شرع تعیین شده است مانند حد و قصاص و دیات نمی شود. اما در مورد جرایم تغزیری نیز برخی جرایم مشمول این شرایط ارفاقی می شوند.
جرایم درجه یک و دو تغزیری قابل تعلیق نیستند.
جرایم درجه یک و دو یعنی حبس های بیش از پانزده سال شامل تعلیق مجازات نیستند. (حبس بین پانزده تا یست و پنج سال درجه دو و حبس بیش از بیست و پنج سال درجه یک هستند)
بعبارت دیگر مجازات های درجه سه تا هشت می تواند با وجود شرایط فوق مشمول موضوع تعلیق باشد)
ماده 47 قانون مجازات جرایم ذیل را غیرقابل تعلیق می داند:
صدور حکم و اجرای مجازات در مورد جرائم زیر و شروع به آنها قابل تعویق و تعلیق نیست:
الف- جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور، خرابکاری در تاسیسات آب، برق، گاز، نفت و مخابرات
ب- جرائم سازمان یافته، سرقت مسلحانه یا مقرون به آزار، آدم‌ربایی و اسیدپاشی
پ- قدرت نمایی و ایجاد مزاحمت با چاقو یا هر نوع اسلحه دیگر، جرائم علیه عفت عمومی، تشکیل یا اداره مراکز فساد و فحشا
ت- قاچاق عمده مواد مخدر یا روانگردان، مشروبات الکلی و سلاح و مهمات و قاچاق انسان
ث- تعزیر بدل از قصاص نفس، معاونت در قتل عمدی و محاربه و افساد فی الارض
ج- جرائم اقتصادی، با موضوع جرم بیش از یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال
تبصره [الحاقی ۱۳۹۹/۲/۲۳]- در جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور در صورت همکاری موثر مرتکب در کشف جرم و شناسایی سایر متهمان، تعلیق بخشی از مجازات بلامانع است. همچنین تعلیق مجازات جرائم علیه عفت عمومی (به جز جرائم موضوع مواد (۶۳۹) و (۶۴۰) کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی تعزیرات و مجازات‌ های بازدارنده مصوب ۱۳۷۵/۳/۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی) و کلاهبرداری و کلیه جرائم در حکم کلاهبرداری و جرائمی که مجازات کلاهبرداری درباره آنها مقرر شده یا طبق قانون کلاهبرداری محسوب می‌شود و شروع به جرائم مقرر در این تبصره، بلامانع است. رعایت ماده (۴۶) این قانون در خصوص این تبصره الزامی است.

انواع تعلیق مجازات :
تعلیق ساده: در تعلیق ساده، متهم تعهد می‌کند که در مدت تعلیق جرمی انجام ندهد. به موجب ماده 52 قانون مجازات اسلامی، «هر گاه محکوم از تاریخ صدور قرار تا پایان مدت تعلیق، مرتکب جرم عمدی موجب حد، قصاص، دیه یا تعزیر تا درجه هفت نشود، محکومیت تعلیقی بی‌اثر می‌شود.
تعلیق مراقبتی: در تعلیق مراقبتی علاوه بر رعایت شرایط تعلیق ساده، محکوم باید دستورات دادگاه را نیز در مدت تعلیق انجام دهد.

اثر تعلیق مجازات در ضعیت فعلی و سوابق مرتکب:
درصورتی که اجرای حکم مجازات مرتکب به طورکلی ضمن حکم یا قرار معلق شده است، اگر در بازداشت باشد فوری آزاد می‌گردد و در صورت اتمام مدت تعلیق و رعایت شرایط مقرره و عدم ارتکاب جرم، جرم مذکور از سوابق کیفری شخص پاک خواهد شد.
در صورتی که قسمتی از مجازات یا یکی از مجازاتهای مورد حکم معلق شود، مدت تعلیق از زمان خاتمه اجرای مجازات غیرمعلق محاسبه می‌گردد.
در مواردی که به موجب قوانین اداری و استخدامی، محکومیت کیفری موجب انفصال است در صورت تعلیق، محکومیت معلق، موجب انفصال نمی‌گردد، مگر آنکه در قانون تصریح یا قرار تعلیق لغو شود.
تعلیق اجرای مجازات محکوم نسبت به حق مدعی خصوصی تاثیری ندارد و حکم پرداخت خسارت یا دیه در این موارد اجراء می‌شود.

اثر عدم رعایت شرایط یا ارتکاب جرم در مدت تعلیق مجازات:
چنانچه محکومی که مجازات او معلق شده است در مدت تعلیق بدون عذر موجه از دستورهای دادگاه تبعیت نکند، دادگاه صادرکننده حکم قطعی می‌تواند به درخواست دادستان یا قاضی اجرای احکام، برای بار اول یک تا دو سال به مدت تعلیق اضافه یا قرار تعلیق را لغو نماید. تخلف از دستور دادگاه برای بار دوم، موجب الغای قرار تعلیق و اجرای مجازات می‌شود
.هرگاه محکوم از تاریخ صدور قرار تا پایان مدت تعلیق، مرتکب جرم عمدی موجب حد، قصاص، دیه یا تعزیر تا درجه هفت نشود، محکومیت تعلیقی بی اثر می‌شود
هرگاه محکوم از تاریخ صدور قرار تا پایان مدت تعلیق، مرتکب یکی از جرائم عمدی موجب حد، قصاص، دیه یا تعزیر تا درجه هفت شود، پس از قطعیت حکم اخیر، دادگاه قرار تعلیق را لغو و دستور اجرای حکم معلق را نیز صادر و مراتب را به دادگاه صادرکننده قرار تعلیق اعلام می کند. دادگاه به هنگام صدور قرار تعلیق به طور صریح به محکوم اعلام می کند که اگر در مدت تعلیق مرتکب یکی از جرائم فوق شود، علاوه بر مجازات جرم اخیر، مجازات معلق نیز درباره وی اجراء می‌شود
منبع: وب وکیل