چگونگی ابطال تقسیم نامه ملک ورثه ای

تقسیم ملک در ارث و ابطال آن
ماده ۵۸۹ قانون مدنی
هر شریک ‌المال میتواند هر وقت بخواهد تقاضای تقسیم مال مشترک را بنماید مگر در مواردی که تقسیم به موجب این قانون ممنوع یا‌ شرکاء بوجه ملزمی ملتزم بر عدم تقسیم شده باشند.
همانگونه که قانون مدنی در ماده 589 خود تقسیم مال مشترک را به درخواست هر یک از شرکا جایز دانسته است. مگر شرایطی که قانونا یا عملا تقسیم امکان پذیر نباشد.
هر گاه تمام شرکاء به تقسیم مال مشترک راضی باشند تقسیم به نحوی که شرکاء تراضی نمایند بعمل میآید و در صورت عدم توافق ‌بین شرکاء حاکم اجبار به تقسیم میکند مشروط بر اینکه تقسیم مشتمل بر ضرر نباشد که در این صورت اجبار جائز نیست و تقسیم باید به تراضی ‌باشد.
شرکت چگونه بوجود می آید.
شرکت ممکن است اختیاری و بر مبنای اراده و تصمیم شرکا ایجاد شده باشد و یا بصورت قهری و خارج از اراده شرکا که نمونه بارز شرکت قهری ارث است. یعنی اشخاص با فوت مورث خود به نسبت سهم الارث قانونی خود، در ماترک او مالکیت پیدا می کنند و بدین ترتیب شرکت ایجاد می شود.
این موضوع در ماده 574 قانون مدنی بیان شده است.
بحث این مقاله نیز شرکت بصورت ارث است و نحوه تقسیم ارث و چگونگی ابطال تقسیم انجام شده.
نحوه تقسیم ملک موضوع ارث:
بعد از فوت مالک ملک و انتقال قهری آن به ورثه، برای تقسیم اموال از جمله ملک موضوع بحث، ابتدا باید بر اساس وصیت نامه متوفی عمل شود. اگر وصیت نامه وجود نداشته باشد تقسیم یا بصورت تراضی طرفین تقسیم می شود یا از طریق دادگاه.
اما با انجام تقسیم مطابق ماده 599 قانون مدنی تقسیم لازم الاجرا بوده و طرفین ملزم به اجرای آن هستند. تا جاییکه اگر یکی از شرکا حاضر به انجام ثبت تقسیم نامه عادی نباشد شرکای دیگر می توانند با طرح دعوای تنفیذ تقسیم نامه، الزام وی را از دادگاه بخواهند.
ماده 599 قانون مدنی : تقسیم بعد از آنکه صحیحاً واقع شد لازم است و هیچیک از شرکاء نمیتواند بدون رضای دیگران از آن رجوع کند.
ابطال تقسیم :

تقسیم نامه چگونه باطل می شود؟
قانون‌گذار در مواد 600، 601 و 602 قانون مدنی، ابطال و انحلال تقسیمی را که با تراضی انجام گرفته است را در موارد ذیل مجاز دانسته:
• تقسیم صورت گرفته توام با اختلاط مال غیر بوده باشد.
• تقسیم صورت گرفته به غلط واقع شده باشد.
• در حصه هر یک از شرکا عیبی ظاهر گردد که در هنگام تقسیم، عالم به آن نبوده اند.
بنابراین وارثی که مدعی شده در هنگام تقسیم مبتنی بر تراضی، اشتباهی رخ داده است و یا حصه متعلقه به او معیوب یا مختلط با مال دیگران است، قادر است بر مبنای مقررات مواد قانونی فوق الذکر، اقدامات حقوقی لازم را به عمل آورد و برای ابطال این تقسیم طرح دعوا نماید.
بنابراین خواهان ابطال و انحلال تقسیم، پس از طرح دعوای مذکور و اخذ رای و قطعیت آن می تواند درخواست تقسیم اموال مشترک (ترکه) را از دادگاه داشته باشد.
ابطال به حکم دادگاه
دادگاه‌ها در 3 مورد می‌توانند تقسیم نامه را باطل نمایند:
1. سهم یکی از شرکاء اشتباها در سهم شرکاء دیگر وارد شده باشد، به نحوی که حقی از او ضایع گردد. به عبارتی در این حالت تقسیم به غلط انجام شده است.
2. تقسیم برخلاف قانون آمره صورت گرفته باشد. برای مثال در تقسیم نامه قید گردد که سهم پسر و دختر به یک اندازه است. یا در ملک مشاع حق دیگران مثل حق انتفاع و ارتفاق وجود داشته باشد و این حقوق در تقسیم در نظر گرفته نشده باشد. در این شرایط می‌توان تقاضای ابطال تقسیم نامه را از مرجع قضایی خواستار شد. مثلا در مال مورد تقسیم در سهم یکی از شرکاء عیبی باشد و در حین تقسیم به آن توجه نشده باشد یا اصلا مشخص نباشد.
3. سهم اشخاص دیگری (غیر از شرکاء) در مال مشاعی وارد شده باشد و انجام این تقسیم به ضرر او باشد. در این شرایط نیز می‌توان ابطال تقسیم نامه را از دادگاه تقاضا کرد.
منبع: وب وکیل