آخرین مقررات مرخصی از زندان

آخرین مقررات مرخصی از زندان

در صورتیکه شخصی از اطرافیان شما در زندان باشد چه برای جرایم کیفری چه محکومیت مالی شاید سوال باشد آیا امکان مرخصی برای زندانیان هست؟
اگر امکان مرخصی باشد شرایط آن چیست؟ مدت آن چقدر است؟ آیا امکان تمدید مرخصی وجود دارد؟ در صورت تاخیر در بازگشت به زندان چه جریمه ای برای زندانی متصور است؟ مرخصی به کدام دسته از زندانیان تعلق نمیگیرد؟ زندانیان خطرناک به کدام زندانیان گفته می شود؟
پاسخ این سوالات را عمدتا باید در ماده 520 قانون آیین دادرسی کیفری و آیین نامه اجرایی سازمان زندانها و بخشنامه های مرتبط قوه قضاییه جستجو کرد.
اصولا مدت میزان مرخصی هر زندانی سه روز در ماه است که تحت شرایطی می تواند به پنج روز افزایش یابد. اما نظر به اینکه برای اخذ مرخصی زندانی باید تامین متناسب بسپارد اگر قادر به تامین مناسب نباشد در سال 1402 این امکان به زندانی داده شده تا تحت نظر مامورین یکروز بمدت ده ساعت به مرخصی برود.
مرخصی زندانیان چه مدت است؟
ماده ۵۲۰ قانون آیین دادرسی کیفری در این خصوص تصریح دارد:
محکومان می‌توانند در صورت رعایت ضوابط و مقررات زندان و مشارکت در برنامه های اصلاحی و تربیتی و کسب امتیازات لازم پس از سپردن تامین مناسب، ماهانه حداکثر سه روز از مرخصی برخوردار شوند. در موارد بیماری حاد یا فوت بستگان نسبی و سببی درجه یک از طبقه اول یا همسر و یا ازدواج فرزندان، زندانی می‌تواند به تشخیص دادستان حداکثر تا پنج روز از مرخصی استفاده نماید. تعیین مقررات موضوع این ماده و امتیاز هر یک از برنامه های اصلاحی و تربیتی، چگونگی انطباق وضعیت زندانیان با شرایط تعیین شده و نحوه اعطای مرخصی به آنان به موجب آیین نامه ای خواهد بود که ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور تهیه و به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد.
تبصره ۱- در موارد شمول قسمت دوم این ماده، در صورت عجز از فراهم نمودن تامین، اعزام محکوم تحت مراقبت ماموران، یک روز در ماه و به مدت ده ساعت بلامانع است.
تبصره ۲- اعزام متهمان بازداشت شده به مرخصی تنها به مدت و به شرح مقرر در تبصره فوق و با نظر مرجع صدور قرار جایز است.
تبصره ٣- در مواردی که زندانی دارای شاکی خصوصی است و بنا به تشخیص دادستان یا قاضی اجرای احکام، اعطای مرخصی می‌تواند در جلب رضایت شاکی موثر باشد، زندانی می‌تواند علاوه بر مرخصی مذکور در این ماده پس از سپردن تامین مناسب، در طول مدت حبس یک نوبت دیگر و حداکثر به مدت هفت روز از مرخصی استفاده نماید. در صورتی که محکوم بتواند بخشی از خسارت شاکی را پرداخت یا رضایت او را جلب کند، این مرخصی فقط برای یک بار دیگر به مدت هفت روز تمدید می‌شود.
تبصره ۴- محکومانی که به موجب قانون مشمول مقررات تعلیق اجرای مجازات نمی‌شوند، پس از تحمل یک سوم از میزان مجازات با رعایت شرایط مندرج در صدر ماده و به تشخیص دادستان می‌توانند در هر چهار ماه حداکثر پنج روز از مرخصی برخوردار شوند.
تبصره ۵- رئیس قوه قضائیه می‌تواند به مناسبت های ملی و مذهبی علاوه بر سقف تعیین شده در این قانون، حداکثر دو بار در سال به زندانیان واجد شرایط، مرخصی اعطاء کند.
تبصره ۶- مواردی که شخص باید به موجب مقررات شرعی به طور دائم در زندان باشد از شمول مقررات این ماده و تبصره های آن خارج است.

اگر زندانی با پایان مرخصی به زندان برنگردد چه می شود؟
در این خصوص نیز ماده 547 قانون محجازات اسلامی بشرح زیر تعیین تکلیف کرده است:
هر زندانی که از زندان یا بازداشتگاه فرار نماید به شلاق تا (۷۴) ضربه یا سه تا شش ماه حبس محکوم میشود و اگر برای فرار درب زندان‌ را شکسته یا آن را خراب کرده باشد، علاوه بر تامین خسارت وارده به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
تبصره - زندانیانی که مطابق آئین‌نامه زندانها به مرخصی رفته و خود را در موعد مقرر بدون عذر موجه معرفی ننمایند فراری محسوب و به‌مجازات فوق محکوم میگردند.

مرخصی زندانیان خطرناک
زندانی خطرناک، زندانی است که مرتکب جرایم خطرناک شده است. جرایم خطرناک، شامل جرایمی مانند: قتل، آدم ربایی، سرقت مسلحانه، عملیات تروریستی، اسیدپاشی، توزیع مشروبات الکلی، اخلال در نظام اقتصادی، جرایم مواد مخدر و روانگردان ها، اقدام علیه امنیت کشور، جاسوسی، تجاوز، جرائم باندی و سازمان یافته، می شود.
بنابراین کسانی که مرتکب این جرایم می شوند، همچنین محکومانی که سه فقره سابقه محکومیت دارند، افراد شرور و محکومان به قصاص و اعدام، از زندانیان خطرناک محسوب می شوند که طبق قانون به جهت جرایم سنگینی که دارند، مرخصی ندارند.
در واقع، سیاست قوه قضائیه بر این است که زندانیان کم خطر امکان استفاده از مرخصی داده شود و برعکس مجرمان خطرناک مشمول عفو یا مرخصی نشوند،
هرچند با توجه به امکان تغییر زندانی در زنئدان و اصلاح رفتاری،قوه قضائیه، کارگروهی متشکل از نمایندگان مختلف، از جمله دادستانی کل کشور، برای زندانیان خطرناک تشکیل داده است که وظیفه آن ها، بررسی شرایط زندانیان خطرناک جهت اعطای مرخصی به آن هاست.
چنانکه در سال گذشته نیز، رئیس قوه قضائیه در رابطه با این موضوع گفت: ممکن است برخی محکومان به جهت عناوین مجرمانه ای که دارند، مشمول اعطای مرخصی نشوند و مدت طولانی در زندان به سر برده باشند و واقعا اصلاح و متنبّه شده باشند. در این موارد، هیئت مزبور می تواند با در نظر گرفتن جهات قانونی و اخذ ضمانت های لازم، زمینه اعطای مرخصی به این نوع از زندانیان را با توجه به شرایط فراهم کند.
از نظر ایشان می توان با لحاظ استثنائاتی که برای اعطای مرخصی به برخی زندانیان وجود دارد، شرایط به مرخصی رفتن آن ها را به شرطی که حضورشان در جامعه برای مردم مضر نباشد، فراهم نمود.
منبع: وب وکیل