حق ارتفاق و چگونگی اثبات آن

نحوه اثبات حق ارتفاق در ملک دیگری
اصولا برای اینکه بدانیم اشخاص، چگونه می توانند حق ارتفاق خود را در ملک دیگری به اثبات برسانند باید بدانیم مفهوم این حق چیست؟
حق ارتفاق خود گونه ای از حق انتفاع است برای زمین و ملک مجاوردر ملک دیگر. حقی مانند حق عبور یا مجرای آب یا فاضلاب. بنابراین مشاهده میشود که حق انتفاع حقی است که شخص بر مال دیگری دارد این مال میتواند منقول یا غیرمنقول باشد اما حق ارتفاق اولا مختص به املاک است و بین دوملک مجاور می باشد نه اشخاص ثانیا در صورت انتقال ملک به دیگری این حق از بین نمی رود بلکه به مالک جدید منتقل شود.
چگونگی ایجاد حق ارتفاق
ارتفاق قراردادی
نظر ب اینکه صاحبان املاک و اراضی مختلف این اختیار قانونی را دارند که هر گونه تصرفی را که می خواهند در ملک خود ایجاد کنند؛ بنابراین میتوانند از طریق قراردادهای کتبی، حقوق خاصی را به اشخاص دیگری انتقال دهند. یکی از انواع این حقوق که صاحب ملک می تواند بر اساس قرارداد به شخص دیگری واگذار کند، حق ارتفاق است. در چنین مواردی زوال حق ارتفاق همزمان با فسخ قرارداد می باشد. بنابراین هر زمان و به هر دلیلی که قرارداد فسخ شود، دیگر هیچ حقی مبنی بر عبور و مرور وجود ندارد.

ارتفاق قانونی
در بسیاری از موارد دیده می‌شود که حق ارتفاق بر اساس حکم قانونی ایجاد می شود و زمانی که این حکم از طریق مراجع قضایی صادر می گردد، دیگر صاحب ملک اختیار ممانعت بدون دلیل نخواهد داشت. معمولا مواردی چون وضعیت طبیعی و جغرافیایی ملک مبنای صدور چنین احکامی می باشد که یکی از نمونه های بارز آن، جمع شدن آب باران یک ملک در زمین زراعی همسایه است. یا در املاک مجاوری که سطح یکی از دیگری بالاتر است و برای آن ملک ایجاد حق ارتفاق می نماید.
ارتفاق بدون قرارداد و بدون حکم قانونی
در برخی از موارد نیز دیده می شود که حقوق ارتفاقی دارای منشا قانونی نمی باشد و هیچ حکمی از جانب قانون مبنی بر ارتفاق صادر نشده است. از طرفی دیگر حتی هیچ قراردادی نیز میان صاحب ملک و فردی که دارای حقوقی است نیز وجود ندارد اما فرد به راحتی می تواند حق عبور و مرور در زمین دیگری را داشته باشد. در چنین مواردی منشا ایجاد چنین حقوقی چه می باشد؟
معمولا هنگامی که فردی از زمان های گذشته با صاحب ملکی قول و قرار گذاشته باشد تا دارای حق عبور و مرور باشد و صاحبان بعدی ملک نیز بر این قول و قرار پایبند باشند، اصل بر آن است که حق ارتفاق ایجاد شده است و هیچ مشکل قانونی در چنین مواردی وجود ندارد.

چگونگی اثبات حق ارتفاق در ملک دیگری:

در بسیاری از موارد بخصوص در زمین های زراعی این مشکل و اختلاف بر سر وجود یا عدم حق ارتفاق پیش می آید. معمولا مالک زمین منکر چنین حقی برای همسایه اش است و همسایه ادعای داشتن اینه حق را در زمین مجاور دارد. بنابراین اثبات داشتن حق ارتفاق در ملک مجاور از مسایل ومشکلات متداول در چنین زمین هایی است.
شخص مدعی با اسناد و مدارک و دلایل خود میتواند اقدام به تقدیم دادخواست حق ارتفاق و ممانعت از حق بطرفیت مالک ملک مجاور نماید بدین توصیف که مالک ملک از اعمال حق صاحب حق ممانعت بعمل آورده.
با توجه به شرایط خاص حاکم بر املاک اثبات حق ارتفاق بخصوص در مواردیکه منشا آن قرارداد نباشد و استناد به ادله اثباتی مشکل است و مشورت با وکلای متخصص در املاک کمک شایسته ای خواهد بود.
منبع: وب وکیل