برای تعیین وقت حضوری و قرارداد با وکیل از این بخش استفاده کنید.
خیانت در امانت
خیانت در امانت تعریف : خیانت در امانت یکی از جرایم مرتبط با اموال است. . این جرم شامل اموال معین می گردد نه کلی مثل پول. فرض کنید مالی توسط مالک به شخصی سپرده شده تا بعدا مسترد کند یا به مصرف خاصی برساند حالا پس از مطالبه مالک، شخص مذکور از استرداد مال خودداری نموده یا آن را تصاحب یا درجهت دیگری استفاده نماید . عنصر قانونی جرم خیانت در امانت : در ماده 674 قانون مجازات اسلامی جرم خیانت در امانت اینگونه تعریف شده :"هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشته هایی از قبیل چک، سفته، قبض و ... به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هرکار دیگری با اجرت یا بدون اجرت به کسی سپرده شود و بنا بر این بوده باشد که اشیا مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد ولی شخص آن را به ضرر مالک استعمال، تصاحب، تلف یا مفقود کند به حبس 6 ماه تا 3 سال محکوم خواهد شد ." بنابراین با تعریف فوق انواع رفتار متهم به جرم خیانت در امانت بشرح ذیل تقسیم می شود: 1- استعمال: یعنی استفاده از مال بدون اجازه مالک. 2- تصاحب: ادعای مالکیت و رفتار مالکانه بر مال موضوع امانت. 3- اتلاف : مال را از بین برده و تلف نماید . 4- مفقود نمودن: مال را از دسترس مالک خارج نماید مثل مخفی کردن مال . رکن معنوی : سوءنیت به صورت عام و خاص لازم است . سوءنیت عام: اگر عناصر مادی مانند تصاحب و استعمال و ... عمدا و آگاهانه انجام شود، سوءنیت عام مطرح می گردد. سوءنیت خاص: زمانیکه اعمال فوق با قصد ورود ضرر به مالک انجام پذیرد. رکن مادی : منظور از استعمال چیست ؟ مصرف کردن و استفاده نمودن مال موضوع امانت. مانند آنکه طلایی را که دوستی به وی سپرده تا برایش نگهداری کند، بعنوان زینت استفاده نماید . منظور از تصاحب چیست ؟ دراین حالت شخص علاوه بر استعمال، مال موضوع امانت را مال خود بداند به گونه ای که خود را مالک آن پندارد. بعبارت دیگر اعمال رفتار مالکانه بر مال موضوع امانت اتلاف چیست؟ به وضعیتی گفته می شود که شخص بدون ادعای مالکیت و تصاحب، مال موضوع امانت را از بین برده و موجب تلف آن شود . عنصرمادی سپردن مال: برای اثبات خیانت در امانت علاوه بر موارد فوق بعنوان اقسام خیانت در امانت، لازم است مال بوسیله مالک به شخص سپرده شده باشد. بنابراین درمورد اموالی که بوسیله مالک در اختیار شخص متهم قرار نگرفته، موضوع امانت و در پی آن خیانت در امانت منتفی است. هرچند ممکن است موضوع، واجد عناوین کیفری دیگری باشد . نکته : اگر مالی به امانت به شخصی سپرده شود و امین فوت نموده و ورثه در آن تصاحب نمایند مرتکب جرم خیانت در امانت نشده اند چرا که عنصر سپردن مال به ورثه توسط مالک محقق نشده. انواع خاص متداول خیانت در امانت در جامعه : 1- سواستفاده از سفید امضا: اگر شخصی از سفید امضایی که به او سپرده شده، سواستفاده نماید، مرتکب جرم خیانت در امانت شده است. البته ممکن است سفید امضا به طرق دیگر هم به دست متهم رسیده باشد و در این قسمت عنصر سپردن شرط تحقق جرم نیست، بلکه اثبات اضافه و الحاق کردن چیزی به سفید امضا، از موجبات تحقق جرم است . 2- خیانت در امانت در قانون تصدیق انحصار وراثت : هرگاه متصرفین مال متعلق به اشخاص مجهول الوارث و یا مدیونین به اشخاص مزبور، بعد از انقضای مدتی که به موجب ماده 6 مقرر است مال مزبور و یا دین یا منافع حاصله از آن را مطابق تبصره مذکور به دولت تسلیم نکنند به مجازات خیانت در امانت محکوم خواهند شد. ( نسبت به اموال منقول و وجه نقد ظرف 10 سال از فوت مالک و نسبت به اموال غیرمنقول 20 سال ) 3- خیانت در امانت در قانون ثبت اسناد و املاک : هرگاه نسبت به املاک وقف و حبس و ثلث باقی، بعنوان مالکیت تقاضای ثبت شده، متولی یا نماینده اوقاف که مکلف به دادن عرفی مال و تعقیب دعوا هستند، در اثر تبانی به تکلیف خود عمل نکنند، به مجازات خیانت در امانت محکوم می شوند. همچنین درموردی که نسبت به ملکی تقاضای ثبت بدون ذکر حقوق ارتفاقی املاک وقف و ثلث باقی و حبس ، شده باشد .
4- خیانت در امانت در قانون تجارت : وقتی که دلال برخلاف وظیفه خود نسبت به کسی که به او مأموریت داده، به نفع طرف دیگر اقدامی نماید یا برخلاف عرف تجارتی محل، از طرف مزبور، وجهی را دریافت کند، مستحق اجرت و مخارجی که کرده نبوده بعلاوه مشمول مجازات خیانت در امانت نیز می باشد . درصورتیکه مدیر تصفیه در حین تصدی به امور تاجر ورشکسته، وجهی را حیف و میل نماید، خیانت در امانت رخ داده است . اگر حق العمل کار در امور خود نادرستی نموده و مثلا به حساب آمر، قیمتی علاوه بر قیمت خرید یا کمتر از قیمت فروش، محسوب کند، مستحق حق العمل نبوده و مشمول مجازات خیانت در امانت نیز میگردد . 5- خیانت در امانت مستخدمین دولتی در اموال و اسناد دولتی : هریک از کارمندان و کارکنان ادارات و سازمان های دولتی و عمومی، اگر اسناد و اموالی که به موجب وظیفه اش به او سپرده شده را به مصرفی غیر از مصرف منظور برساند مرتکب خیانت در امانت است حتی اگر قصد تصاحب را نداشته باشد . مرجع صالح رسیدگی به جرم خیانت در امانت کجاست ؟ دادگاه صالح به رسیدگی جرم خیانت در امانت، دادگاه محل وقوع جرم می باشد. همچنین محاکم محل اقامت متهم و یا محل دستگیری نیز صالح به رسیدگی می باشند.
منبع: وب وکیل