انواع وکالت

وکالت را میتوان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:

• 1-وکالت مدنی
• 2-وکالت دادگستری

وکیل دادگستری

وکیل مدنی کیست؟

وکیل مدنی فردی است که میتواند بدون نیاز به تحصیلات حقوقی عهده دار امور موکل در حدود قوانین و مقررات و قرارداد فیمابین باشد. این وکالت میتواند مطق یا مقید باشد. در مطلق اختیار وکیل عام بوده ولی در مقید محدود به امور خاص محوله میباشد.

وکیل دادگستری کیست؟

وکیل دادگستری : ایشان میبایست دارای مدرک حداقل کارشناسی در یکی از رشته های حقوق یا فقه اسلامی بوده و سپس در امتحان مربوطه شرکت نماید که پس از قبولی در امتحان و گذران دوران کارآموزی بعنوان وکیل دادگستری قادر به قبول وکالت از اشخاص در محاکم خواهد بود. (لازم به ذکر است کارآموزان کانون وکلا در مدت کارآموزی که دو سال است مجاز هستند تحت نظر وکیل سرپرست خود در برخی پرونده ها قبول وکالت نمایند.

انواع وکیل دادگستری در ایران

وکلای دادگستری از منظری دیگر به چهار دسته تقسیم میشوند که در زیر به توضیح و معرفی هر کدام خواهیم پرداخت. همچنین شرایط دریافت وکیل معاضدت و تسخیری را شرح خواهیم داد.

وکیل تعیینی چیست؟

وکیل تعیینی : یا قراردادی همان وکالت متداولی است که اشخاص با انتخاب یک وکیل برای اقامه دعوا یا دفاع از خود اقدام مینماید.

وکیل تسخیری چیست؟

وکیل تسخیری : در محاکم کیفری و در جرایمی که داشتن وکیل الزامی میباشد از جمله جرائم: قتل- مواد مخدر - آدم ربایی و … که مجازات این جرائم قصاص، اعدام یا حبس ابد می باشد و موکل قادر به معرفی وکیل نبوده و یا معرفی نکند، دادگاه ملزم است برای متهم وکیل تسخیری معرفی کند . در چنین شرایطی حق الوکاله وکیل فوق توسط قوه قضائیه پرداخت میشود . زیرا رسیدگی به چنین پرونده های بدون حضور وکیل رسمیت نخواهد داشت.

وکیل معاضدت چیست؟

وکیل معاضدتی : در صورت نیاز افراد معسر و بی بضاعت به وکیل مطابق ماده 19 قانون وکالت به غیر از پرونده ها و جرائم که در بالا بیان شد می تواند از دو مرجع تقاضای وکیل رایگان و معاضدتی نمایدتا از میان وکلا برای وی وکیل معاضدت انتخاب و معرفی گردد.

1- کانون وکلای دادگستری

2- مرکز امور مشاوران قوه قضائیه

چگونه وکیل معاضدتی بگیریم ؟

متقاضی وکیل رایگان یا معاضدتی با رجوع به هر کدام از مراکز بالا و ارائه درخواست کتبی میتواند تقاضای وکیل معاضدتی یا رایگان کرده و مراجع مذکور پس از بررسی درخواست و مستندات وی در صورتی که ایشان مستحق استفاده از وکیل معاضدتی شناخته شوند با نامبرده همکاری لازم را خواهند کرد.

وکیل اتفاقی چیست؟

وکیل اتفاقی یا موقت: وکالت اتفاقی پروانه ای است که به اشخاصی که معلومات لازم برای وکالت را دارند اما مجوز یا پروانه لازم برای انجام کار را ندارند و میخواهند برای اقربای سببی یا نسبی خود (تا درجه‌ی دوم از طبقه‌ی سوم) وکالت بنمایند، ممکن است که به آنها سه نوبت در سال جواز فعالیت اتفاقی داده شود. قابل ‌ذکر است که جواز اتفاقی با رعایت شرایط و مقررات مربوطه توسط کانون وکلای دادگستری صادر می‌شود.

عزل وکیل - انحلال وکالت :

عزل توسط موکل و یا استعفای وکیل از سمت خود و همچنین مانند سایر عقود جایز، فوت و جنون هر یک از طرفین موجبات انحلال وکالت میباشد. نظر به اینکه عقد یک عقد جایز است یعنی در هر زمانی اراده تنها یکنفر برای برهم زدن یا انحلال آن کافیست مگر اینکه موکل ضمن عقد لازم خارجی حق عزل وکیل را از خود ساقط نماید. لازم به ذکر است در وکالت، قید بلاعزل و اسقاط حق عزل ماهیت جایز بودن عقد را تغییر نمیدهد بلکه موکل صرفا بموجب عقد لازم دیگری حق عزل وکیل را از خود ساقط مینماید و به این ترتیب تا آن عقد دیگر پابرجاست موکل حق عزل را نخواهد داشت. هر گاه متعلق وکالت از بین برود یا موکل عملی را که مورد وکالت است خود اصالتا انجام دهد یا به طور کلی عملی که منافی با قرارداد باشد به جا آورد مثل این که مالی را که برای فروش آن وکالت داده بود خود بفروشد این عقد منفسخ می شود. لازم بذکر است اگر پس از استعفای وکیل مشخص شود موکل همچنان بر اجازه خود پابرجاست وی میتواند امور موضوع را ادامه دهد. در صورت عزل توسط موکل تا زمانیکه خبر عزل به ایشان برسد کلیه اقدامات وی در قالب و چارچوب وکالت نافذ و صحیح میباشد.

حریم خصوصی موکل: “ هیچ نام یا مشخصاتی از مشاوره گیرنده درج نخواهد شد و حریم خصوصی افراد محفوظ خواهد ماند. این موضوع چه در مشاوره های انلاین و چه در مشاوره حضوی یا موکل های رسمی صدق میکند.”

وب وکیل, سایت وکلا

آمار بالای پرونده های کیفری و حقوقی مطروحه در دادگستری بیانگر نیاز جدی جامعه به ارتقا دانش حقوقی عموم مردم از یکسو و از سوی دیگر نیاز به کمک گرفتن از متخصصین این حوزه میباشد . چرا در ایران مردم پیش از انعقاد قراردادهای مالی و یا تصمیمات مهم و سرنوشت سازی همچون ازدواج از مشاوره حقوقی حقوقدانان بهره نبرده و فقط هنگام بروز مشکلات جدی مالی یا روبرو شدن با خطر زندان و اعدام و نظایر آن به وکلا مراجعه میکنند؟ یکی از دلایل اینست که در جامعه ایران پرداختن به امور خدماتی که در قبال پرداخت وجه کالای ظاهری به شخص پرداخت کننده تحویل نمیشود چندان با اقبال عمومی مواجه نیست و از سویی اهمیت اخذ مشاوره پیش از بروز مشکل نیز روشن نشده و باور اینکه بسیاری از پرونده های حال حاضر میتوانستند امروزه مطرح نباشند جدی گرفته نشده و لذا بجای هزینه اندک جهت پیشگیری ، با مشکلی مواجه میگردند که علاوه بر صرف هزینه مالی و زمانی میتواند بعضا ابعاد حیثیتی نیز در بر داشته باشد. لازم به ذکر است طبق آمار ارائه شده از سوی ریاست محترم مرکز آمار و فناوری قوه قضاییه، آمار پرونده های مطروحه سال 96 تعداد 16 میلیون و 321 هزار و 325 پرونده تکراری و 5 میلیون و 828 هزار و 136 پرونده یکتا ثبت گردیده است. طبعا با بالا رفتن آگاهی عمومی نسبت به لزوم بررسی حقوقی معاملات و مراودات توسط حقوقدانان، با کاهش آمار فوق هم کیفیت رسیدگی و دقت لازمه جهت بررسی هر پرونده در دستگاه قضا، بالا خواهد رفت و هم بسیاری از موارد با اقدام پیشگیرانه، از هزینه های وقتی و مالی و لطمات روحی ناشی از درگیری های حقوقی و دغدغه های مربوطه کاسته خواهد شد.